Welke opleiding heb je nodig voor systeembeheer?

Auteur blog

Karlijn Mous

11 juni 2025
5 minuten om te lezen
Systeembeheer is een veelzijdig vak waarin je zorgt dat de IT-omgeving van een organisatie betrouwbaar, veilig en efficiënt draait. Er zijn verschillende opleidingsroutes mogelijk, van MBO en HBO tot gespecialiseerde certificeringen van onder andere Microsoft, Cisco en CompTIA. Praktijkervaring speelt een minstens zo grote rol, omdat je daarmee laat zien dat je theoretische kennis ook echt kunt toepassen. Door je kennis continu te blijven ontwikkelen, kun je doorgroeien naar specialistische of leidinggevende functies binnen de IT.

Of je nu droomt van een carrière in de IT of al een tijdje meeloopt en wilt doorgroeien: systeembeheer blijft een van de meest veelzijdige en toekomstbestendige richtingen binnen het vakgebied. Maar welke opleiding heb je nu écht nodig om systeembeheerder te worden, en hoe ontwikkel je de kennis die werkgevers zoeken? Van MBO tot HBO, van certificeringen tot praktijkervaring: er zijn talloze routes die je naar deze rol kunnen leiden. In dit blog helpen we je door het oerwoud aan opties heen, zodat je precies weet welke leerweg het beste past bij jouw ambities.

Welke opleiding heb je nodig voor systeembeheer?

Voor een carrière als systeembeheerder kun je verschillende opleidingswegen volgen. De meest gangbare routes zijn MBO-opleidingen zoals ICT-beheer of HBO-studies zoals HBO-ICT met specialisatie in Systeem- en Netwerkbeheer. Daarnaast zijn er diverse certificeringen zoals Microsoft, Cisco en CompTIA die je kennis kunnen valideren. Het opleidingsniveau dat je nodig hebt, hangt af van je ambitie, de complexiteit van de werkomgeving en je specialisatie. Voor startfuncties is een MBO-4 opleiding vaak voldoende, terwijl complexere omgevingen om HBO-niveau vragen.

Wat houdt systeembeheer precies in?

Systeembeheer omvat het beheren, onderhouden en optimaliseren van de IT-infrastructuur van een organisatie. Als systeembeheerder ben je verantwoordelijk voor het soepel laten draaien van alle technische systemen, zodat medewerkers ongestoord kunnen werken.

De kernverantwoordelijkheden omvatten:

  • Beheren van servers, netwerkapparatuur en opslagsystemen
  • Installeren en configureren van hardware en software
  • Uitvoeren van updates en security patches
  • Oplossen van technische problemen en storingen
  • Waarborgen van de beveiliging van systemen en data
  • Maken van back-ups en zorgen voor disaster recovery
  • Gebruikersbeheer en toegangsrechten instellen

Naast technische kennis zijn ook communicatieve vaardigheden belangrijk, omdat je regelmatig contact hebt met gebruikers en andere afdelingen. Je moet complexe technische concepten kunnen vertalen naar begrijpelijke taal voor niet-technische collega’s.

Welke opleidingsniveaus zijn er voor systeembeheer?

Voor systeembeheer zijn er verschillende opleidingsniveaus die toegang bieden tot deze beroepsrichting. De keuze hangt af van je ambitie en de complexiteit van de omgeving waarin je wilt werken.

De belangrijkste opleidingsniveaus zijn:

  • MBO-niveau (niveau 3 en 4): Praktijkgerichte opleidingen die je voorbereiden op uitvoerende functies in systeembeheer
  • HBO-niveau: Meer theoretische en strategische benadering, vaak gericht op complexere IT-omgevingen
  • Certificeringstrajecten: Branchegerichte opleidingen die specifieke kennis valideren
  • Bedrijfsopleidingen: Training-on-the-job en interne opleidingstrajecten

Voor starters is een MBO-opleiding vaak een uitstekend startpunt, terwijl een HBO-achtergrond je meer kansen biedt in grotere of complexere IT-omgevingen. Certificeringen zijn waardevol op alle niveaus en helpen je specifieke expertise aan te tonen.

Welke MBO-opleidingen sluiten aan bij systeembeheer?

Op MBO-niveau zijn er verschillende opleidingen die je voorbereiden op een carrière in systeembeheer. Deze opleidingen duren meestal 3 tot 4 jaar, afhankelijk van het niveau en of je kiest voor BOL (voltijd) of BBL (deeltijd naast werk).

De meest relevante MBO-opleidingen zijn:

  • ICT-beheerder (niveau 4): Leert je de basis van netwerken, serverbeheer en besturingssystemen

  • Netwerk- en mediabeheerder (niveau 4): Meer focus op netwerktechnologie en mediaservers

  • Expert IT systems and devices (niveau 4): Brede IT-opleiding met specialisatie in hardware en systemen

  • Medewerker beheer ICT (niveau 3): Meer gericht op helpdesk en eerstelijns ondersteuning

Deze opleidingen combineren theorie met praktijk en bieden vaak stages aan om werkervaring op te doen. De niveau 4 opleidingen geven ook toegang tot het HBO, mocht je later willen doorstromen.

Zijn er HBO-studies die goed voorbereiden op systeembeheer?

HBO-opleidingen bieden een meer theoretische en strategische benadering van IT en systeembeheer. Ze duren meestal vier jaar en bereiden je voor op complexere werkomgevingen en specialisaties.

De meest relevante HBO-studies zijn:

  • HBO-ICT met specialisatie Systeem- en Netwerkbeheer: Brede IT-opleiding met focus op infrastructuur

  • HBO-ICT met specialisatie Infrastructure & Security Management: Gericht op beheer en beveiliging

  • Technische Informatica: Meer focus op de technische kant en programmeren

  • Information Security Management: Specialisatie in de beveiligingskant van systeembeheer

HBO-opleidingen leren je niet alleen de praktische vaardigheden, maar ook om strategisch te denken over IT-oplossingen, projectmatig te werken en te communiceren met verschillende stakeholders binnen een organisatie.

Welke certificeringen zijn waardevol voor systeembeheerders?

Naast formele opleidingen zijn IT-certificeringen zeer waardevol voor systeembeheerders. Ze valideren specifieke kennis en vaardigheden en worden door werkgevers vaak hoog gewaardeerd.

De meest waardevolle certificeringen zijn:

  • Microsoft: Azure Administrator, Microsoft 365 Certified, MCSA/MCSE
  • Cisco: CCNA, CCNP (voor netwerkbeheer)
  • CompTIA: A+, Network+, Security+
  • Linux: LPIC-1, RHCSA (Red Hat)
  • VMware: VCP (voor virtualisatie)
  • ITIL: Voor IT-servicemanagement
  • AWS/Azure: Voor cloudbeheer

Het grote voordeel van certificeringen is dat ze zeer gericht zijn op specifieke technologieën en je direct toepasbare kennis opdoet. Bovendien kun je ze stapelen om je expertise te verbreden of te verdiepen in een specialisatie.

Hoe belangrijk is praktijkervaring naast je opleiding?

Praktijkervaring is onmisbaar voor een succesvolle carrière in systeembeheer. Waar opleidingen je de theoretische basis geven, leer je in de praktijk hoe je deze kennis daadwerkelijk toepast in complexe en onvoorspelbare situaties.

Manieren om praktijkervaring op te doen zijn:

  • Stages tijdens je opleiding
  • Bijbanen in IT-support of helpdesk
  • Vrijwilligerswerk bij non-profitorganisaties
  • Het opzetten van thuislabs om te experimenteren
  • Open source projecten waaraan je bijdraagt

Werkgevers kijken vaak meer naar wat je kunt dan naar welke papieren je hebt. Een portfolio van projecten of praktijkervaring kan daarom net zo waardevol zijn als je diploma’s of certificaten.

Wat zijn de mogelijkheden om je systeembeheer kennis te blijven ontwikkelen?

In de IT-sector is blijven leren essentieel. Technologieën veranderen snel en als systeembeheerder moet je bijblijven om relevant te blijven. Er zijn verschillende manieren om je kennis te blijven ontwikkelen:

  • Specialisatie in een specifiek gebied zoals cloudbeheer, beveiliging of virtualisatie
  • Doorgroeien naar rollen zoals IT-architect, security specialist of IT-manager
  • Nieuwe certificeringen behalen voor opkomende technologieën
  • Conferenties en evenementen bezoeken om op de hoogte te blijven van trends
  • Online leerplatforms zoals Pluralsight, Udemy of LinkedIn Learning

Door continu te investeren in je kennis en vaardigheden kun je niet alleen meegroeien met de veranderende technologie, maar ook je carrièremogelijkheden vergroten en meer waarde bieden aan je werkgever of klanten.

Bij Startel begrijpen we het belang van doorlopende professionele ontwikkeling. Of je nu start met een basisopleiding of je kennis wilt verdiepen met geavanceerde certificeringen, wij bieden flexibele leertrajecten die aansluiten bij jouw carrièredoelen in systeembeheer. Heb je vragen over welke opleiding of certificering het beste bij jouw situatie past? Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek waarin we je persoonlijke leerroute kunnen bespreken.

  • Endpoint Administrator (MD-102)

    De training Microsoft Endpoint Administrator (MD-102) biedt ICT-professionals de benodigde expertise om apparaten en applicaties binnen een organisatie effectief te beheren. In deze MD-102 training ontdek je de basisprincipes van modern management en hoe jij dit kunt implementeren met Microsoft 365 en Microsoft Endpoint Manager.

    Bekijk de training

  • Microsoft 365 Administrator (MS-102)

    De Microsoft 365 Administrator training is ontworpen om je grondige kennis en praktische vaardigheden te geven in het beheer van Microsoft 365. Deze gevorderden training vervangt de eerdere MS-100 en MS-101 cursussen en biedt een volledig vernieuwd overzicht van de belangrijkste aspecten van Microsoft 365-beheer. Tijdens de MS-102 training leer je hoe je gebruikers, beveiliging en diensten binnen Microsoft 365 efficiënt beheert. De cursus bereidt je grondig voor op de rol van Microsoft 365 Administrator en het behalen van de prestigieuze Microsoft 365 Certified: Administrator Expert certificering.

    Bekijk de training

Terugbelverzoek

Wil je meer weten, maar nu even geen tijd?

Laat je gegevens achter, dan nemen wij binnen 2 werkdagen contact met je op

Dé IT-opleider van het noorden

  • Klanten geven ons een 9.2
  • Erkende trainers
  • Ontvang een certificaat na deelname
  • Train op één van onze drie locaties of vanuit huis

Terugbelverzoek

Vul hieronder jouw gegevens in, zodat wij telefonisch contact met je kunnen opnemen.

"*" geeft vereiste velden aan

Laat ons jou terugbellen
Velden met een * zijn verplicht

Vragen of direct contact nodig, bezoek onze contactpagina.

Kleine foto van Pieter Fokkema op een beige achtergrond.

Pieter Fokkema

Directeur